RİZE TARİHİNDEN İZLERİ SİLİNMEZ MEKÂN: BUHTİ’NİN DÜZÜ
Rize’de Bahri’nin Düzü’nü yeni kuşaklar bilmezler. Buhti, bugünkü Tevfik İleri Teknik Lisesi Endüstri Meslek Lisesi’nin bulunduğu yer ve etrafının ismidir. Birkaç futbol sahası genişliğindeki bu yer önceleri denizin bir parçası idi. Çıtağın Deresi’nin getirdiği molozlarla sığlaşmış; Ruslar işgal zamanında şimal kesiminde bir gemi batırarak mendirek ve rıhtım yapmak istemişler. Zaten Buhti ismi Rusça’dan geliyor. Rıhtım demektir.
KURTULUŞ İLKOKULU’NU TOPAL OSMAN YAPTIRDI
Kurtuluş İlkokulu’nun bulunduğu yer deniz kenarıymış ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün silah arkadaşı Giresunlu Topal Osman Ağa Rize’yi ziyareti sırasında Buhti’nin Düzü’nden karaya çıkmıştır. Aynı şahsın emri ve yardımıyla Milli Mücadele sırasında oğlu İsmail tarafından Kurtuluş İlkokulu inşa edilmiştir. İkinci Dünya Harbi sonlarına doğru Maarif Vekâleti, yer bulunduğu takdirde bir sanat okulu açılacağını vaat etmişti. O zamana kadar, tabanı kum ve toprak karışımı olduğu için, su tutmayan çok müsait bir spor sahası olarak kullanılan Buhti, ilk akla gelen yer olmuş. Okula ve Sanata duyulan derin hasret sebebiyle bu saha feda edilmiştir. Gerçi o zaman ilgililer Mataracı Mehmet Efendi, Lâzoğlu Kara Mustafa Efendi, Biberoğlu Hasan Efendi bu girişime izin verdikleri için çok tenkit edilmişlerdir. Bugün şehrin merkezi durumuna gelen yerde futbol sahası olamayacağına göre, zaman kendilerini haklı çıkarmış oluyor.
BUHTI’NIN DÜZÜ HATIRALARI
Rize’nin ilk spor Kulübü Rize İdman Yurdu, idmanlarını ve maçlarını Rusların Rize’yi işgalinde denizi doldurarak elde ettikleri Ve Buhti’nin Düzü denen alanda yapıyorlardı. Eskiler bu ilk futbol sahasına ‘Kışla meydanı’ da diyordu.. Günümüzde 1945 yılında “Rize Erkek Sanat Enstitüsü” adıyla açılan Tevfik İleri Endüstri Meslek Lisesi’nin bulunduğu bu alan Rize futbolunda birçok ilke imza atmıştır. 1919’da Rize İdman Yurdu, 1932 yılında Rize Halkevi’nin spor kolu bünyesinde kurulan Rize Halkevi Spor Kulübü, 1923 yılının 25 haziranında kurulan atılan Şark İdman Ocağı, 1934 yılında Rize Belediyesi’nin Şar (İnşaat) Dairesi bünyesinde kurulan Şarspor futbol kulüpleri maçlarını Bahri’nin Düzü’nünde yaparlardı.
Fatih Sultan KAR / İST.
